Komisja Podzakładowa

Dla osób, które pracują w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze ustawodawca przewidział szczególny rodzaj emerytury, tak zwaną emeryturę pomostową. Emerytury te wprowadza ustawa z dnia 19.12.2008 roku o emeryturach pomostowych.

Prawo do emerytury pomostowej mają osoby, za które odprowadzana jest składka na Fundusz Emerytur Pomostowych. Z tego Funduszu mają być finansowane emerytury pomostowe. Składkę odprowadza pracodawca, który w swoim zakładzie pracy tworzy tak zwany wykaz stanowisk pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Wykazy te pracodawca tworzy samodzielnie. Pracownik może jedynie żądać, aby dopisano go do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Składka jest odprowadzana za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych. Składkę odprowadza się za osoby urodzone po 1.01.1948 roku. Składka wynosi 1,5 proc. podstawy wymiaru.

W świetle ustawy prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz takich prac jest zawarty w załączniku do ustawy.

Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanej z procesem starzenia się. Wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik do ustawy.

Prawo do emerytury pomostowej na ogólnych zasadach przysługuje osobom, które urodziły się po 31.12.1948 roku. Wiek emerytalny dla takiej emerytury na zasadach ogólnych wynosi 55 lat dla kobiet oraz 60 lat dla mężczyzn. Warunkiem uzyskania emerytury jest także odpowiedni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, który powinien wynosić co najmniej 15 lat. Do lat tych nie zalicza się okresów pobierania zasiłku macierzyńskiego i chorobowego.

Kolejnym warunkiem jest posiadanie odpowiedniego okresu składkowego i nieskładkowego w świetle ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okres ten dla kobiet wynosi minimum 20 lat, a dla mężczyzn minimum 25 lat.

Ustawa przyznaje prawo do emerytury pomostowej tylko tym osobom, które przed dniem 1.01.1999 roku chociaż jeden dzień pracowały w szczególnych warunkach lub charakterze na starych zasadach lub przed tym dniem przez jeden dzień wykonywały pracę, o której mowa w ustawie o emeryturach pomostowych. Oznacza to, że emerytury pomostowej nie otrzymają osoby, które nie pracowały przed 1999 rokiem. Ponadto, aby otrzymać emeryturę pomostową należy wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31.12 2008 roku. Ostatnim warunkiem otrzymania emerytury pomostowej na ogólnych zasadach jest rozwiązanie stosunku pracy.

Powyżej opisano zasady otrzymywania emerytury pomostowej na zasadach ogólnych. Ustawa o emeryturach pomostowych wprowadza także odrębne rodzaje emerytury przeznaczone dla konkretnych grup zawodowych.

Małgorzata Karolczyk-Pundyk Forum Pokrzywdzonych Przez Państwo
tel. (+48) 781 729 460 www.forumpokrzywdzonych.pl

Świadczenie przeznaczone jest dla osoby, którą zwolniono z zakładu pracy z winy pracodawcy.

Liczy się staż i wiek. Starając się o świadczenie, trzeba:

- ukończyć do dnia rozwiązania stosunku pracy 56 lat (kobiety) lub 61 lat (mężczyźni) i mieć odpowiedni

staż pracy - 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni) - a pracę stracić z powodu likwidacji pracodawcy lub

jego niewypłacalności;

- ukończyć 55/60 lat (kobiety/mężczyźni), lecz wówczas okresy składkowe i nieskładkowe muszą

wynosić 30/35 lat (kobiety/mężczyźni), a pracę stracić z winy pracodawcy;

- mieć staż pracy wynoszący minimum 35 lat (kobiety) i 40 lat (mężczyźni), wtedy świadczenie

dostaniemy niezależnie od wieku.

Uwaga! Aby mieć szansę na świadczenia, musimy pracować w zakładzie, z którego jesteśmy zwalniani co najmniej pół roku.

Świadczenia przedemerytalnego nie dostaniemy zaraz po naszym zwolnieniu z zakładu. Wcześniej musimy zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Dodatkowo przez co najmniej pół roku musimy pobierać zasiłek dla bezrobotnych.

Po sześciu obowiązkowych miesiącach pobierania zasiłku z pośredniaka musimy poprosić powiatowy urząd pracy o specjalne zaświadczenie. W zaświadczeniu urzędnicy muszą wpisać dokładny czas pobierania zasiłku.

Gdy dostaniemy zaświadczenie z urzędu pracy, idziemy do oddziału ZUS, gdzie składamy wniosek o świadczenie przedemerytalne. Trzeba to zrobić osobiście. Świadczenie nie jest przyznawane automatycznie, jeżeli więc nie odwiedzimy ZUS, pieniędzy nie dostaniemy.

Na złożenie wniosku w ZUS mamy tylko 30 dni od otrzymania zaświadczenia z urzędu pracy.

Świadczenie przedemerytalne do 1 marca 2013 r. wynosi 975,78 zł /brutto/

Świadczenia przedemerytalne masz prawo pobierać do czasu osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego, który od 1 stycznia 2013 r. w związku z wprowadzeniem nowych przepisów się wydłużył.

O podanie dokładnej daty przejścia na emeryturę, która jest uzależniona od daty urodzenia należy dopytać w ZUS.

Pieniądze na podręczniki dla rodzin wielodzietnych przysługują bez względu na kryterium dochodowe

O refundację, niezależnie od dochodu, mogą się ubiegać m.in. rodziny wielodzietne czyli posiadające co najmniej 3 dzieci (poniżej 18 roku życia). Mówi o tym § 3 ust. 6 rozporządzenia rady ministrów z 12 lipca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów dydaktycznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 818). Co istotne nie wszystkie dzieci w rodzinie muszą być w wieku szkolnym by móc otrzymać budżetowe wsparcie.

Jak uzyskać zwrot

Jeśli duża rodzina nie spełnia kryterium dochodowego (456 zł dochodu na osobę w rodzinie), a chce starać się o dofinansowanie, rodzic powinien złożyć u dyrektora szkoły odpowiednie podanie z uzasadnieniem, że kwalifikuje się do programu ?Wyprawka szkolna 2013". Termin na złożenie wniosku w każdej gminie odrębnie ustala wójt, burmistrz lub prezydent miasta. W uzasadnieniu do składanego wniosku trzeba napisać, że ubiega się o zwrot poniesionych kosztów za zakup podręczników ze względu na zaistnienie uzasadnionej przyczyny udzielenia pomocy, którą jest ,,ochrona macierzyństwa lub wielodzietności", zgodnie z art. 7 pkt. 8 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. DzU z 2013 r. poz. 182), o której mowa w § 3 ust. 6 rozporządzenia rady ministrów z 12 lipca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów dydaktycznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 818).

Dla takich rodzin przeznaczono 5 proc. puli przewidzianej na dofinansowanie do podręczników w danej gminie. Niestety niespełniający kryteriów dochodowych rodzice pierwszoklasisty, który zaczyna dopiero edukację w podstawówce nie mogą liczyć na pomoc wyprawkową. Uczniowie klas I są wyłączeni z programu, jeśli jedynym kryterium miałaby być wielodzietność ? mają za to wyższy próg dochodowy, nie 456 zł jak pozostali uczniowie lecz 539 zł. Na pomoc finansową w zakupie książek nie mogą liczyć dzieci rozpoczynające naukę w zerówce. W pozostałych przypadkach o przyznaniu dofinansowania decydują dochody członków rodziny. Nie dotyczy to jednak uczniów niepełnosprawnych. Otrzymują oni wsparcie, niezależnie od wysokości dochodów w rodzinie.

Niepełnosprawni uczniowie

W 2013 r. programem będą objęci uczniowie słabowidzący, niesłyszący, z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym oraz uczniowie z niepełnosprawnościami sprzężonymi, posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, uczęszczający w roku szkolnym 2013/2014 do szkół dla dzieci i młodzieży ? podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych. Ubiegając się o dofinansowanie dla nich także nie trzeba spełniać kryterium dochodowego.

Kilka wypłat

Nie ma przeszkód prawnych, by pieniądze na podręczniki w wielodzietnej rodzinie trafiły na potrzeby kilkorga dzieci. Przyznanie refundacji do kompletu książek dla jednego dziecka nie blokuje dopłaty na inne dziecko. O tym czy dana osoba otrzyma finansowe wsparcie zadecyduje ostatecznie dyrektor szkoły, po otrzymaniu od burmistrza, prezydenta miasta czy wójta informacji o liczbie uczniów zakwalifikowanych do pomocy. Jednak rodzic odprawiony z kwitkiem nie ma możliwości podważenia werdyktu, gdyż nie jest on decyzją administracyjną, a uznaniową.

Niezbędny paragon

Aby uzyskać zwrot pieniędzy trzeba wykazać się poniesionymi nakładami na podręczniki - dowodem zakupu podręczników jest faktura VAT wystawiona imiennie na ucznia, rodzica, prawnego opiekuna lub rodzica zastępczego, a także rachunek, paragon lub oświadczenie o zakupie podręczników.

Dofinansowanie zakupu podręczników w 2013 r. będzie wynosić:

• kl. I - III ? do kwoty 225 zł
• kl. V szkoły podstawowej ? do kwoty 325 zł
• kl. II zasadniczej szkoły zawodowej ? do kwoty 390 zł
• kl. II szkoły ponadgimnazjalnej (LO, technikum) ? do kwoty 445 zł.

W przypadku korzystania przez uczniów niepełnosprawnych z podręczników dopuszczonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do kształcenia specjalnego wysokość pomocy może wynosić do 770 zł w szkole podstawowej, do 607 zł w gimnazjum.

Opracowano na podstawie artykułu Anny Abramowskiej, Rzeczpospolita, 9 sierpnia 2013